“محمدحسین حسینزاده بحرینی” عضو کمیسیون اقتصادی مجلس نیز در گفتگو با مهر، نسبت به “بیارزش شدن پول ملی” هشدار داده و تاکید کرده که تلاش های دولت و بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز موفقیتآمیز نبوده است.
همه اینها در شرایطی است که قرار بود با امضای برجام و دادن امتیازات بیسابقه هسته ای، آرامش به بازار ایران بازگردد و “حسن روحانی” رئیس جمهور، پیشتر نسبت به نوسانات نرخ ارز در دولت همتای سابقش انتقاد کرده بود.
در این میان رویکرد برخی رسانهها نسبت به این بحران قابل تامل است. روزنامه شرق بخش زیادی از یاداشت امروز (یکشنبه) خود زیر عنوان ” قیمت واقعی ارز ” را به تخریب رئیس جمهور پیشین و دولت وی اختصاص داده و با عباراتی چون “بحران ارزی که در دولت گذشته در کشور پیش آمد، به دنبال یک دوره رونق نفتی رخ داد”، “در آن دوران سیاست دولت تزریق منابع حاصل از نفت به اقتصاد بود و مازاد منابع در ترازنامه رسوب میکرد. از سوی دیگر به دلیل سیاست مالی انبساطی و رسوب مانده ارز، تقاضا افزایش یافته بود که این عوامل ایجاد بحران ارزی پس از دوره رونق نفتی را در پی داشت”، “فراموش نکنیم کشوری که در دوره وفور منابع همه آن را به اقتصاد تزریق و بانک مرکزی را در سیاستگذاری خلع ید میکند، نمیتواند سیاست ارزی داشته باشد” به دولت دهم تاخته است.
روزنامه شرق در ادامه به تعریف از عملکرد اقتصادی دولت روحانی پرداخته می نویسد: بعد از رویکارآمدن دولت یازدهم شرایط متفاوت از گذشته شد. اتخاذ سیاستهای مالی انضباطی و سیاستهای اتخاذی بانک مرکزی دولت یازدهم و همچنین شرایط رکود شدید و امیدواری از بهنتیجهرسیدن برجام، ازجمله عوامل تثبیت نرخ ارز بودند؛ اما این روند در ماههای اخیر، ادامه نیافت.
در بخش دیگری از این یادداشت، توپ نابسامانی اقتصادی فعلی در زمین مجلس انداخته شده و آمده است: برای داشتن ثبات در بخشهای مختلف اقتصادی و حوزههای پولی و مالی، باید رابطه صندوق توسعه ملی با دولت قانونمند شود و سرمایهگذاریهای صندوق توسعه به صورت ارزی نگهداری شود که در این صورت میتوان نرخ حقیقی ارز را ثابت نگه داشت. مسئله اینجاست که در دولت یازدهم نیز تغییر بنیادی برای رسیدن به این قاعدهمندی مشاهده نشد. البته اصولا دولت در این زمینه سیاستگذار نیست و مجلس باید با سیاستگذاری در این راستا گام بردارد.
شرق ۹۶/۱۱/۱۷ نیز در یادداشتی زیر عنوان “هزارتوی نرخ ارز” آورده است: نمیتوان از دولت انتظار معجزه در شرایط بسیار پیچیده فعلی را داشت، آنهم دولتی که پاسخگوی نهادهای بسیاری در زمینه تأمین ارز و ریال است.
خبرگزاری دولتی ایرنا هم مطلبی با تیتر “مقصران نوسانات ارز؛ اقتصاد، دولت یا مردم؟” را منتشر کرده که در صدر آن همین یادداشت شرق در دفاع از دولت درج شده است.
آنچه روشن است اینکه از نگاه رسانه های وابسته به دولت و همراهان اصلاح طلب آنان، نوسانات نرخ ارز در سال های ۹۰ و ۹۱، مقصری جز دولت نداشته به خلاف نوسانات کنونی که به همه چیز مرتبط است جز عملکرد دولت.
جالب اینجاست که در سال های ۹۰ و ۹۱ گزارش های متعددی در رسانه های اصلاح طلب درباره نوسانات نرخ ارز و عملکرد دولت در این باره منتشر می شد از جمله مطلبی که عصر ایران ۹۰/۱۱/۰۴ و با تیتر “جدول قیمت دلار در ۳۳ سال گذشته” منتشر کرده و به انتقاد از دولت و بانک مرکزی پرداخته است.
ما در این نوشتار درصدد “ارزیابی عملکرد دولت ها” درباره نرخ ارز نبوده و فقط “یک بام و دو هوای رسانه ای” درباره این موضوع را در معرض قضاوت مخاطبان قرار داده ایم.
سوال اصلی از برخی رسانه های وابسته به دولت و اصلاح طلب همچون روزنامه شرق این است که معیار شما برای ارزیابی نوسانات نرخ ارز در دولت های مختلف چیست؛ واقعیت های موجود اقتصادی یا تمایلات و جهت گیری های سیاسی؟
۱۱۱