Print Friendly, PDF & Email

انقلاب اسلامى ثمره انتظار
در عـصـر انـتـظـار حركت ها و قيام هاى فراوانى بر ضد ستمگران ، صورت گرفته است . اين حركت ها در زمان حضور امامان معصوم نيز كم و بيش رخ داده و مورد تاءييد آن بزرگواران قرار گـرفـتـه اسـت . در عـصر غيبت نيز اين گونه نهضت هاى رهايى بخش از طرف شيعيان و عالمان ربـانـى ، فراوان به چشم مى خورد كه در اين مسير به موفقيّت هايى نيز دست يافته اند؛ تا ايـن كـه ثـمـره آن همه پايمردى ها و جانفشانى هاى عالمان دينى و رشادت هاى امت اسلامى ، به خصوص مردم غيور ايران به ثمر نشست و انقلاب اسلامى كه ثمره خون هزاران شهيد سرافراز بود، به رهبرى بى نظير امام خمينى (ره ) به پيروزى رسيد و براى اولين بار در / ۴۹ / ۴۹عصر غيبت ، حكومت اسلامى محقّق شد و زمينه را براى تحقق حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) هموار ساخت .
مقدمات ظهور
انـقـلاب حـضـرت مـهـدى (عـج ) هـمـچـون ديـگـر انـقـلاب هـا، بـدون مـقـدمـه و زمـيـنـه سـازى شـكـل نـمـى گـيرد، بلكه در آستانه ظهور، انقلاب ها و نهضت هايى رخ مى دهد و زمينه را براى قيام مصلح جهانى مهيا مى كند.
الف ـ بروز جنگ جهانى
از مـجـموع روايات و سخنان پيشوايان دين استفاده مى شود كه پيش ازظهور حضرت مهدى (عج )، فـتنه ها و شورش هاى فراوانى بروز مى كند و طى جنگى جهانى ، يك سوم جمعيّت كره زمين از بين مى روند و به دنبال آن بيمارى طاعون شايع مى شود و يك سوم ديگر را نابود مى سازد. چنان كه در حديثى از امام على (ع )روايت شده كه فرمود:
(لا يَخْرُجُ الْمَهْدِىُّ حَتّى يُقْتَلَ ثُلْثٌ وَ يَمُوتَ ثُلْثٌ وَ يَبْقى ثُلْثٌ)(۱۰۲)
مـهـدى (عـج ) قيام نخواهد كرد تا اين كه يك سوّم مردم كشته شوند و يك سوّم مردم بميرند و يك سوّم باقى بمانند.
هـمـچـنـيـن در حـديـثـى كـه ابـو بـصـيـر و مـحـمـد بـن مـسـلم از امـام صـادق ۷نقل كرده اند، چنين آمده است :
(لا يـَكـُونُ هـذَا الاَْمـْرُ حـَتّى يَذْهَبَ ثُلْثَا النّاسِ فَقيلَ لَهُ فَاِذا ذَهَبَ ثُلْثَا النّاسِ فَما يَبْقى ؟ فَقالَ عَلَيْهِ السَّلامِ: اءَما تَرْضَونَ اءَنْ تَكُونُوا الثُّلْثَ الْباقى ؟)(۱۰۳)
ايـن اءمـر ـ ظـهـور حـضـرت مـهـدى (عج ) ـ صورت نخواهد گرفت تا اين كه دو سوم مردم از ميان بـرونـد.
سؤ ال شد: اگر دو سوم از ميان بروند، چه كسى باقى مى ماند؟ حضرت فرمود: آيا خوشحال نيستيد كه شما [پيروان اهل بيت ] يك سوم باقيمانده باشيد؟ از ايـن رو، از مـجـمـوع روايات پيشوايان معصوم : استفاده مى شودكه مساءله جنگ و خون ريزى و كشمكش هاى امروزى همچنان ادامه خواهد داشت تا زمانى كه به جنگ جهانى (احتمالاً جنگ جهانى سوم ) و ظـهـور مـنـجى عالم منتهى گردد و خورشيد تابناك امامت و ولايت از افق مكه معظمه طلوع كند و همه ستمكاران و متجاوزان را به خاك مذلّت بنشاند.
ب ـ قيام هاى منطقه اى
در سـطـح مـنـطـقـه دو حـكـومـت هـوادار حـضـرت مـهـدى (عـج ) در يـمـن وايـران تشكيل مى شود كه زمينه ساز قيام حضرت مهدى (عج ) خواهد بود.
۱ ـ خروج يمانى
سـردارى از يـمن قيام مى كند و مردم را به حق و عدل فرامى خواند. اگر چه جزئيات و چگونگى اين قيام روشن نيست ، اما به اصل اين قيام و انقلاب در روايات تصريح شده است ، چنان كه امام صادق (ع )مى فرمايد:
خـروج ايـن سـه تـن ؛ خـراسـانـى ، سـفـيـانـى و يـمـانـى در يـك سال و يك ماه و يك روز اتفاق مى افتد….(۱۰۴)
۲ ـ ياران ايرانى
يـاران ايـرانـى حـضـرت مـهـدى (عـج ) مـدتـى قـبـل از ظـهـور، حـكـومـت تشكيل مى دهند و درگير جنگ طولانى با دشمنان مى شوند و سرانجام در آن پيروز مى گردند.
امام باقر(ع )در اين زمينه مى فرمايد:
گـويـى مـى بـيـنـم گروهى از مشرق زمين خروج مى نمايند و طالب حق اند اما آنها را اجابت نمى كـنـنـد، مجدداً بر خواسته هايشان تاءكيد دارند، اما مخالفان نمى پذيرند. وقتى چنين مشاهده مى كـنـنـد، شـمـشـيـرهـا را بـه دوش كـشـيـده (۱۰۵) در مـقـابـل دشـمـن مـى ايـستند، اينجا است كه پاسخ مثبت مى گيرند (يعنى دشمن به ظاهر مجبور به پذيرش خواسته هاى آنان مى شود) اما اين بار خودشان نمى پذيرند تا اين كه قيام فراگير مـى شـود… و درفـش هـدايـت را جـز بـه دست صاحب شما، حضرت مهدى (عج ) به كس ديگر / ۴۹نمى سپرند و كشته هاى آنان شهيد محسوب مى شوند….(۱۰۶)
مـراد از ايـن كـه گـروهـى از مـشـرق خـروج مى كنند، ايرانيان مى باشند واين مساءله مورد اتفاق صحابه راوى اين روايت ، مى باشد.(۱۰۷)
انقلاب اسلامى زمينه ساز دولت منتظر
براى شناخت پيوند انقلاب اسلامى ايران با انقلاب جهانى حضرت مهدى (عج ) و اين كه انقلاب اسـلامـى زمـيـنـه ساز حكومت جهانى اسلام است ، نخست توجه به اين نكته ضرورى است كه ملّت ايـران از ديـربـاز مـورد تـوجـه پـيـامـبر اسلام (ص )و امامان : بوده اند و در احاديث بسيارى از ايـرانـيان تمجيد شده و از آنان به عنوان وفادارترين ملّت ها به اسلام ياد شده است . در قرآن كريم مى خوانيم :
(يـا اَيُّهـَا الَّذيـنَ آمـَنـُوا مـَنْ يَرْتَدَّ مِنْكُمْ عَنْ دينِهِ فَسَوْفَ يَاءْتِى اللّهُبِقَوْمٍ يُحِبُّهُمْ وَ يُحِبُّونَهُ اءَذِلَّةٍ عَلَى الْمُؤْمِنينَ اءَعِزَّةٍ عَلَى الْكافِرينَ يُجاهِدُونَ فى سَبيلِ اللّهِ وَ لا يَخافُونَ لَوْمَةَ لائِمٍ ذلِكَ فَضْلُ اللّهِ يُؤْتيهِ مَنْ يَشاءُ وَاللّهُ واسِعٌ عَليمٌ)(مائده : ۵۴)
اى كـسـانـى كه ايمان آورده ايد! هر كس از شما از آيين خود بازگردد، خداوند جمعيتى را مى آورد كـه آنـهـا را دوسـت دارد و آنـان (نيز) او را دوست دارند؛ در برابر مؤ منان متواضع و در برابر كـافـران سـرسـخت و نيرومندند؛ آنها در راه خدا جهاد مى كنند و از سرزنش هيچ ملامتگرى هراسى نـدارنـد. ايـن ، فـضـل خـداسـت كـه بـه هـر كـس بـخـواهـد (و شـايـسـتـه بـبـيـنـد) مـى دهـد؛ فضل خدا وسيع و خداوند داناست .
ايـن آيـه خـطـاب بـه مـؤ مـنـان صـدر اسـلام اسـت كـه قـرآن در مـيـان آنـهـا و بـه زبـان آنـهـا نـازل شـد، خـداى تـعـالى بـه آنـها هشدار مى دهد كه اگر از اسلام روى برگردانيد و ارزش و مـنـزلت آن را نـاديـده بـگيريد، قوم و جمعيتى را جايگزين شما خواهد نمود كه خدا آنها را دوست دارد و آنـها نيز خدا را دوست دارند و متواضع و جهادگرند. هنگامى كه از پيامبر(ص )درباره اين قـوم و جـمـعـيـت سـؤ ال شـد، آن حـضـرت دست بر شانه سلمان فارسى زد و فرمود: (اين مرد و ياران و هموطنان او هستند)، سپس فرمود:
(لَوْ كانَ الدّينُ مُعَلَّقًا بِالثُّرَيّا لَتَناوَلَهُ رِجالٌ مِنْ اَبْناءِ الْفارْسِ)(۱۰۸)
اگر دين به ستاره ثريا آويخته باشد، مردانى از فارس آن را در اختيار خواهند گرفت .
همچنين فرمود:
(اَعْظَمُ النّاسِ نَصيباً فِى الاِْسْلامِ اَهْلُ فارِسٍ)(۱۰۹)
نصيب و بهره ايرانيان در اسلام از همه ملّت هاى ديگر، فزون تر است .
تـا ايـنـجـا بـه ايـن نـتـيـجـه رسـيـديـم كـه ايـرانـيـان وفـادارتـريـن مـلّت هـا بـه اسـلام اصـيـل انـد و ايـن مـعـنى را پيامبر اسلام حتى پيش از آن كه ايرانيان مسلمان شوند، پيش گويى نموده است . حال بايد ديد ايرانيان در حكومت جهانى اسلام و انقلاب حضرت مهدى (عج ) چه نقشى ايـفا مى كنند و انقلاب اسلامى مردم ايران در زمينه سازى آن انقلاب بزرگ چه تاءثيرى داشته است ؟ بـا پيروزى انقلاب اسلامى ايران ، براى اولين بار پس از چهارده قرن پايگاهى در جهان به وجـود آمـد كـه بـتـوانـد از اسـلام اصيل به طور رسمى و به طور گسترده و جهانى دفاع كند و ايـدئولوژى رهـايى بخش و تكامل آفرين اسلام را به گوش توده مستضعف برساند و به آنها نـويـد پـيـروزى را بـا دسـت خـالى بـر اسـتـكـبـار جـهـانـى كـه تـا دنـدان مـسـلّح اسـت ، بدهد.(۱۱۰)
در منابع روايى شيعه و سنى پيرامون حضرت مهدى (عج )، بر اين مطلب اتفاق نظر وجود دارد كـه آن بـزرگـوار بـعد از نهضتى مقدماتى كه برايش به وجود مى آيد، ظهور مى كند و يارانِ پـرچـم هاى سياه ، / ۴۹ايرانى اند كه زمينه ساز حكومت آن حضرت و آماده كننده مقدمات فرمان روايى وى مى باشند.(۱۱۱) اما حكومت
زمينه سازان ايرانى به دو مرحله تقسيم مى شود:
۱ ـ مـرحـله اول ، آغـاز نـهـضـت آنـان بـه وسيله مردى از قم ، كسى كه حركتش سرآغاز اءمر ظهور حـضـرت مـهدى (عج ) است ؛ چنان كه روايات گوياى اين است كه آغاز نهضت آن حضرت از ناحيه مـشـرق زمـين است .(۱۱۲)
از زمره روايات ظهور، به پا خاستن مردى از قم و ياران وى مى باشد، از امام كاظم (ع )روايت شده است كه فرمود:
مردى از قم ، مردم را به سوى خدا دعوت مى كند. افرادى گرد اوجمع مى شوند كه قلب هايشان هـمـچـون پاره هاى آهن ستبر است ، بادهاى تند حوادث ، آنان را نمى لغزاند، از جنگ خسته نشده و نمى ترسند، اعتماد آنان بر خداست و سرانجام كار از آن پرهيزكاران است .(۱۱۳)
در روايـات يـاد شـده ، زمـان ايـن پـيـشـامـد مشخص و روشن نشده است ،اما مجموعه صفاتى كه در روايـات مـتـعـدد ديـگـر، پـيـرامـون قـم و ايران وارد شده است موجب اطمينان اين معناست كه مراد از صفات ياد شده ، امام خمينى (ره ) و ياران وى مى باشند.
۲ ـ مـرحـله دوم ، ظاهر شدن دو شخصيت مهم از بين ايرانيان به نام (سيد خراسانى ) ـ فرمانده نـيـروى آن حـضـرت ـ و جـوان گـنـدمـگـون بـه نـام (شعيب بن صالح ) است كه در نهضت مقدس حضرت مهدى (عج ) حضور مى يابند.(۱۱۴)
بـنـابراين ايرانيان هم در زمينه سازى قيام حضرت مهدى (عج ) نقش بسزايى دارند و هم در خود قيام و نهضت آن حضرت . چنان كه پيامبر گرامى اسلام (ص )فرمود:
(يَخْرُجُ ناسٌ مِنَ الْمَشْرِقِ فَيُوَطِّؤُنَ لِلْمَهْدِىِّ سُلْطانَهُ)(۱۱۵)
مردمى از شرق قيام مى كنند و زمينه را براى انقلاب جهانى مهدى (عج ) فراهم مى سازند.
مـراد از شـرق در ايـن حديث ، ايران مى باشد، همان گونه كه در رواياتى كه درباره ايرانيان وارد شـده اسـت بـه عـنـاويـنـى مـانـنـد: طـرفـداران سـلمـان فـارسـى ، اهـل مـشـرق زمـيـن ، اهـل خـراسـان ، يـاران درفـش هـاى سـيـاه ، فـارسـيـان ، سـرخ رويـان ، اهل قم ، اهل طالقان و… ياد شده است .(۱۱۶)
از آنـچـه ذكـر شـد مى توان نتيجه گرفت كه (ان شاءالله ) انقلاب اسلامى ايران ، زمينه ساز انـقـلاب جـهـانـى حضرت مهدى (عج ) و حكومت جهانى اسلام خواهد بود و اين معنا با حديثى كه از پيامبر اسلام نقل شده كه انقلابى در شرق به وقوع مى پيوندد و زمينه را براى حكومت جهانى مهدى (عج ) مهيّا مى كند، نيز منطبق است .
پرسش
۱ ـ در آستانه ظهور چه تحولاتى در جهان رخ خواهد داد؟
۲ ـ سخن پيامبر(ص )را در تمجيد ايرانيان ذكر كنيد.
۳ ـ ايرانيان در حكومت جهانى حضرت مهدى چه نقشى ايفا مى كنند؟
۴ ـ انقلاب اسلامى ايران چه تاءثيرى در زمينه سازى انقلاب جهانى امام عصر(عج ) دارد؟
نهضت ظهور
اعتقاد به ظهور مصلح بزرگ در آخرالزمان ، ريشه در تاريخ دارد و كم و بيش همه اديان الهى ، صـرف نظر از نوع جهان بينى و اختلافاتى كه در ويژگى هاى منجى موعود دارند، نَويد آمدن وى را داده انـد و بـراى او نـشـانـه هـايى را بيان كرده اند. در اسلام ، به ويژه مذهب تشيع ، از ظهور مهدى موعود۷، تفسير روشنى ارائه و چگونگى قيام و نيز نشانه هاى نزديكى ظهور، به تفصيل در روايات بيان شده است .
علايم ظهور
بـراى ظـهـور حـضـرت مهدى (عج ) نشانه هايى بيان شده تا حق طلبان با تحقق هر يك از آنها، مـژده نـزديـكـى ظـهورش را دريابند و نيز حجتى براى عموم باشد تا مبادا فريب مدّعيان دروغين مـهـدويـت را خـورده ، گـمـراه شـونـد. البته بايد توجه داشت كه پيدايش ‍ بيشتر علايم ظهور، امـورى هـسـتـنـد كـه پـيـدايـش هـر يـك از آنـهـا بـيـانـگـر نـزديـك شـدن ظـهـور اسـت ، و دليل آن نخواهد بود كه / ۴۹بعد از وقوع آنها، بلافاصله حضرت مهدى (عج ) ظهور مى كند؛ گرچه در موارد بعضى از علايم تصريح شده كه مقارن ظهور واقع مى شوند.
علايم حتمى و غير حتمى
از روايـات اهـل بـيـت : اسـتـفـاده مـى شـود كـه بعضى از علايم ظهور حضرت مهدى (عج ) حتمى و بـعضى غير حتمى است . منظور از نشانه هاى حتمى ، آن است كه تحقق و پديدار شدن آنها بدون هـيـچ قيد و شرطى ، قطعى و الزامى خواهد بود به گونه اى كه تا آنها واقع نگردد، حضرت مـهـدى (عـج ) ظهور نخواهد كرد و اگر كسى پيش از واقع شدن اين نشانه ها ادعاى ظهور نمايد، ادعـاى نـادرستى كرده است . در مقابل ، نشانه هاى غير حتمى ، امورى هستند كه در صورت فراهم بودن شرايط، به عنوان نشانه ، پديد مى آيند.(۱۱۷)
الف ـ علايم حتمى
روايات زيادى دلالت دارند كه علايم حتمى پنج تاست . عمر بن حنظله مى گويد: از امام صادق (ع )شنيدم كه فرمود:
قـبـل از قـيام قائم (عج ) پنج علامت حتمى واقع خواهد شد: خروج يمانى و سفيانى ، شنيدن شدن نـداى آسـمـانـى ، كـشـتـه شـدن نـفـس زكـيـه و فـرو رفـتن لشكرى در صحرا (بين مدينه و مكه ).(۱۱۸)
۱ ـ خروج سفيانى
پـيـش از قـيـام قـائم (عـج )، مـردى از نسل ابوسفيان به نام (عثمان بن عنبسه )، درمنطقه شام ، خروج مى كند و با تظاهر به ديندارى ، گروه زيادى از مسلمانان را مى فريبد و به گرد خود مـى آورد و بـخـش گـسـترده اى از سرزمين هاى اسلام را به تصرف خويش درمى آورد و بر مناطق پـنجگانه : شام ، دمشق ، حمص ، فلسطين ، اردن و قنسرين سيطره و تسلّط مى يابد و در كوفه و نـجـف بـه قـتـل عـام شـيـعـيـان مـى پـردازد و بـراى گـشـتـن و يـافـتـن آنـهـا جـايـزه تـعـيين مى كند.(۱۱۹)
امام سجاد(ع )مى فرمايد:
(اِنَّ اَمْرَ الْقائِمِ حَتْمٌ مِنَ اللّهِ وَ اَمْرَ السُّفْيانِىِّ حَتْمٌ مِنَ اللّهِ…)(۱۲۰)
همانا قيام قائم و خروج سفيانى از سوى خدا قطعى است .
۲ ـ فرو رفتن لشكر سفيانى در بيداء
حضرت على (ع )در اين زمينه مى فرمايد:
مـردى از خـانـدان من ، در سرزمين حرم قيام مى كند، چون خبر ظهوروى به سفيانى مى رسد، وى ، سـپـاهـى از لشـكـريـان خـود را بـراى جنگ ، به سوى او مى فرستد، ولى [سپاه مهدى ] آنان را شـكـست مى دهد، آن گاه خود سفيانى با لشكريان همراه ، به جنگ وى مى روند و چون از سرزمين بـيـداء مـى گذرند، در زمين فرو مى روند و جز يك نفر، كه خبر آنان را مى آورد، همگى هلاك مى شود.(۱۲۱)
۳ ـ خروج يمانى
سـردارى (از دوسـتـان اهـل بـيـت 🙂 از يـمـن قـيـام مـى كـنـد و مـردم را بـه حـق و عـدل دعـوت مـى كـنـد. خـروج يـمـانـى از نـشـانـه هـاى حـتـمـى و متّصل به ظهور است .(۱۲۲) امام صادق (ع )مى فرمايد:
قـيـام خراسانى و سفيانى و يمانى ، در يك سال و در يك ماه و يك روز خواهد بود و در اين ميان ، هيچ پرچمى به اندازه پرچم يمانى ، دعوت به حق و هدايت نمى كند.(۱۲۳)
بـنـابراين ، خروج يمانى ، اجمالاً از نشانه هاى حتمى ظهور است هرچند جزئيات و چگونگى قيام وى روشن نيست .
۴ ـ قتل (نفس زكيه )
(نـقـس زكـيـه )، از اولاد امـام حـسن مجتبى (ع )است كه در روايات ، گاهى از او به عنوان (نفس ‍ زكـيـه )
و يـا (سـيـد حـسـنى ) ياد شده است . امام باقر(ع )ماجراى كشته شدن او را اين گونه بيان فرموده است :
قـائم (عـج ) بـه يـارانـش مـى گـويـد: اى اصـحـاب مـن ! اهل مكه مرا نمى خواهند، اما من كسى را به سوى آنان خواهم فرستاد تا حجت را بر آنان تمام كنم . پـس مـردى از يـاران خـود را فـراخـوانده و به او مى گويد: به سوى مكه برو و اعلام كن اى اهـالى مـكـه ، مـن فـرسـتـاده مـهـدى (عـج ) بـه سـوى شـمـا هـسـتـم . او خـطـاب بـه اهـل مـكـه چـنـيـن اظـهـار مـى دارد: مـا اهـل بـيـت رحـمـت و مـعدن رسالت / ۴۹و خلافتيم ، ما ذريّه محمد و از نسل پيامبرانيم ، از هنگامى كه پيامبر(ص )از دنيا رفته ، ما مورد ظلم و ستم قرار گرفته ايم ، از شـما يارى مى طلبم ، مرا يارى كنيد. اما اهل مكه او را بين ركن (حجرالاسود) و مقام (ابراهيم ۷) سـر مـى بـرنـد و او داراى نـفـسـى پـاك اسـت . (زيـرا بـدون هـيـچ گـنـاهـى كـشـتـه مـى شود).(۱۲۴)
۵ ـ صيحه آسمانى
منظور از صيحه ، ندايى آسمانى است كه نام حضرت مهدى (عج ) را مى بَرَدو همه ساكنان زمين ، آن را با زبان خودشان [عربى ، فارسى و…] مى شنوند.
زراره مى گويد: امام صادق (ع )فرمود:
كـسـى نـام قـائم (عـج ) را (در جـهـان ) مـى بـرد. عرض كردم : آيا اين صدا را افراد خاصى مى شـنـونـد يـا هـمـگـانـى اسـت ؟ فـرمـود: ايـن صدا عمومى است و هر كس به زبان خودش آن را مى شنود….(۱۲۵)
ب ـ علايم غير حتمى
امور و حوادث زيادى به عنوان علايم ظهور در روايات مطرح شده بدون اين كه حتمى بودن آنها تصريح شود؛ از جمله :
۱ ـ گرفتن خورشيد و ماه در ماه رمضان :
از نشانه هاى ظهور، كسوف در نيمه ماه رمضان و خسوف در آخر همان ماه است . كسوف در روزهاى نخست و روزهاى آخر ماه و نيز خسوف در روزهاى ميانى ماه طبيعى و عادى است و در طول تاريخ بارها اتفاق افتاده است . امّا خورشيد گرفتگى در وسط ماه يا ماه گرفتگى در اول يا آخر ماه امرى غير عادى است . امام باقر(ع )مى فرمايد:
دو نـشـانه ، پيش از قيام مهدى (عج ) پديد خواهد آمد كه از زمان هبوط آدم (ع )در زمين بى سابقه است :
گرفتن خورشيد در نيمه ماه رمضان و گرفتن ماه در آخر آن .(۱۲۶)
۲ ـ بـه اهـتـزاز درآمـدن پرچم هاى سياه از خراسان :
اين حادثه در منابع دينى به عنوان نشانه ظـهـور بـيـان شـده و مضمون روايات در اين باره اين است كه پيش از ظهور مهدى (عج ) در منطقه خـراسـان [خـراسـان قـديـم شامل : قسمت هايى از ايران ، افغانستان ، تركمنستان ، تاجيكستان و ازبـكـسـتـان ] انقلابى بر پا مى شود و مردم در حالى كه پرچم هاى سياه را به اهتزاز درآورده انـد، بـه حـركت درمى آيند؛ اينان در زمان ظهور هم هستند و حضرت آنان را به سوى خود فرامى خواند.(۱۲۷)
۳ ـ فراگير شدن ظلم و ستم در جهان :
از نشانه هاى معروف ظهور حضرت مهدى (عج ) فراگير شدن ظلم و جور است .
چنان كه از آن حضرت نقل شده است :
(عَلامَةُ ظُهُورى كَثْرَةُ الْهَرْجِ وَ الْمَرْجِ وَالْفِتَنِ…)(۱۲۸)
نشانه آشكار شدن من ، زياد شدن هرج و مرج و فتنه ها و آشوب هاست .
زيـاد شـدن گـنـاهـان و مـفاسد اخلاقى و اجتماعى در ميان مردم در واقع نوعى از فراگيرى ظلم و جـور است ؛ به گونه اى كه بدى ها بر خوبى ها و ضد ارزش ها بر ارزش ها غلبه مى كند و لهـيب آتش فساد و تباهى ، دامن همه را فرامى گيرد و جامعه انسانى در باتلاق فساد و انحطاط فرو مى رود. افزون بر اين ، گسترش حاكميت استكبار بر زمين و در استضعاف و محروميت قرار دادن پـيـروان حـق ، نمود ديگرى از بى عدالتى و زياد شدن ظلم و جور است ؛ در اين هنگام مهدى (عج ) ظهور مى كند و دنيا را پر از عدل و داد مى كند.
سخن از زياد شدن ظلم و جور و كم شدن افراد صالح است ، نه اين كه همه مردم كافر شوند يا افراد صالح هيچ نباشند. در همان زمان ، كه همه جا را تباهى فرا گرفته و ابرهاى تيره گناه و فساد سايه افكنده ، افراد پاكباخته ، متعهد و صالحى هستند كه زمينه قيام آن حضرت را آماده سازند و در حمايت از آن منجى بزرگ به جهاد برخيزند. به تعبير استاد شهيد مرتضى مطهرى :
در روايـات اسـلامى سخن از گروهى زبده است ، كه به محض ظهورامام ، به آن حضرت ملحق مى شـونـد.
بـديـهـى اسـت كـه ايـن گـروه ابـتـدا بـه سـاكـن خـلق نـمـى شـونـد. و بـه قـول مـعـروف از پـاى بـوتـه هـيزم سبز نمى شوند. معلوم مى شود در عين اشاعه و رواج ظلم و فـسـاد، زمـينه هايى عالى وجود دارد كه چنين گروه زبده را پرورش دهد. اين خود مى رساند كه نـه تـنـهـا حـق و حـقـيـقـت بـه صـفـر نـرسـيـده اسـت ، بـلكـه فـرضـاً اگـر اهـل حـق از نـظـر كـمـيـت قـابـل تـوجـه نـبـاشـنـد، از / ۴۹نـظـر كـيـفـيـت ارزنـده تـريـن اهل ايمان اند و در رديف ياران سيد الشهداء.(۱۲۹)
۴ ـ طـلوع خـورشـيـد از مـغـرب :
از جمله نشانه هاى ظهور كه در روايات به آن اشاره شده است ، طـلوع خـورشـيـد از مـغرب است . اگر معناى ظاهر مُراد باشد، اين اءمر مستلزم در هم ريختن و از هم پـاشـيـدن نـظـم جـهـان و تـغـيـيـر در حـركـت مـنـظـومـه شـمـسـى خـواهـد بـود كـه ايـن ، بـا اصول حاكم بر نظام طبيعت ناسازگار است ، افزون بر اينكه به طور قطع حضرت مهدى (عج ) بـر روى هـمين زمين ، حكومت جهانى خويش را تشكيل مى دهد.(۱۳۰) از اين رو، به نظر مى رسد طلوع خورشيد از مغرب ، معناى كنايى دارد و در حقيقت ظهور حضرت مهدى (عج ) به طلوع خورشيد از غروبگاهش تشبيه شده است . چنان كه فيض ‍ كاشانى در كتاب وافى ، مى گويد:
گـويـا، طـلوع خـورشـيـد از مـغرب ، كنايه از ظهور حضرت مهدى (عج )است ، همان گونه كه از برخى اخبار هم استفاده مى شود.(۱۳۱)
هـمـان گـونـه كـه خـورشـيـد، پـس از آن كـه چهره در نقاب شب فرو مى كشدو دوباره پرده هاى سياهى را مى درد و طليعه روشن آن از كرانه هاى افق پرتو افشانى مى كند، حضرت مهدى (عج ) نـيـز، پـس از طـى دوران مـحـنت و محروميت و سپرى شدن روزگار غيبت و انتظار، ظهور مى كند و بـسـان خـورشـيـدى جـهـان پـر از فتنه به ستوه آمده از ظلم و ستم و بى عدالتى را با پرتو حياتبخش عدالت ، زنده مى كند.(۱۳۲)
۵ ـ خـروج دجـّال :
از جـمـله نـشـانـه هـاى ظـهـور، خـروج دجـّال اسـت . (دجـّال ) از ريـشـه (دجـل )
بـه معناى دروغگو و حيله گر است . براساس آنچه از ظاهر روايات استفاده مى شود، دجال فردى است كه در آخرالزمان و پيش از قيام مهدى (عج ) خروج مى كند و با انجام كارهاى شگفت انگيز جمع زيادى از مردم را مى فريبد.(۱۳۳)
در بـرخـى روايـات از (دجـال هـا) سـخـن بـه مـيـان آمـده اسـت و ايـن احـتـمـال را تـقـويـت مى كند كه دجال نام شخص معينى نيست بلكه هر كسى كه با ادعاهاى پوچ و بـى اسـاس و بـا تـوسـل بـه حـيـله گـرى و نـيـرنـگ درصـدد فـريـب مـردم بـاشـد، دجال است . چنان كه پيامبر(ص )فرمود:
قـيـامت ، برپا نمى شود، تا وقتى كه مهدى (عج ) از فرزندانم قيام كند ومهدى (عج ) قيام نمى كند، تا وقتى كه شصت دروغگو خروج كنند و هر كدام بگويد: من پيامبرم !(۱۳۴)
بـر ايـن اسـاس ، مـى تـوان گـفـت مـا دو نـوع دجـال داريـم : يـكـى هـمـان دجـال حـقيقى و واقعى كه پس از همه دجال ها مى آيد و در دروغگويى و حيله گرى و مردم فريبى سـرآمـد اسـت و ديـگـرى گـروهى شيّاد و دروغگويند كه دست به فريبكارى و گمراهى مردم مى زنند.
رجعت رجعت در لغت به معناى (بازگشت ) است و در اصطلاح بر بازگشت گروهى از انسان ها پس از مرگ و پيش از رستاخيز اطلاق مى شود كه همزمان با نهضت جهانى مهدى موعود(عج ) صورت مى گيرد.(۱۳۵)
حـكـمـت و مـشـيّت الهى بر اين تعلق گرفته كه هنگام حاكميت مطلق الهى و استقرار يافتن حكومت جهانى حضرت مهدى (عج )، چشم انتظاران آن روزگار مسعود بازگردند و از بركات بى پايان دولت كريمه خاندان وحى برخوردار شوند.
روايـات دربـاره اينكه چه كسانى رجعت خواهند كرد، دو نظر دارند: دسته اى از روايات به طور كلّى دلالت بر بازگشت مؤ من خالص و كافر خالص دارند؛ مؤ منان خالص براى مشاهده الطاف حـق و درك لذّت زنـدگـانـى در پـنـاه دولت حـق باز مى گردند و ستمگران و ملحدان نيز بازمى گـردنـد، تـا پيش از آخرت قسمتى از كيفر اعمال خود را ببينند كه اين كار مايه سرور و تشفّى خاطر ستمديدگان مى گردد. امام صادق (ع )فرمود:
رجعت همگانى نيست ، بلكه خصوصى است ، تنها كسانى رجعت مى كنند كه مؤ من خالص يا مشرك خالص باشند.(۱۳۶)
دسـتـه ديـگر از روايات ، اشخاصى را مشخّصاً نام برده است ؛ طبق روايات ،پيامبران ، حضرت اسـمـاعـيـل صـادق الوعـد، حـضـرت عـيـسـى ، حـضـرت خـضـر، حـضـرت رسـول اكـرم ۹، امـيـرالمـؤ مـنين على ۷، امام حسين ۷، ساير امامان معصوم : و جمعى از اصحاب با وفـاى پـيـامـبـر اسـلام چـون سـلمـان ، مـقـداد، جـابر بن عبدالله انصارى ، مالك اشتر و… و نيز اصحاب كهف و… رجعت خواهند كرد.(۱۳۷)
از روايـات اسـتـفـاده مى شود نخستين كسى كه رجعت مى كند، حضرت امام حسين (ع )است ، چنان كه امام صادق / ۴۹(ع )فرمود:
نـخـسـتين كسى كه زمين براى او شكافته مى شود و به روى زمين رجعت مى كند، حسين بن على (ع )است .(۱۳۸)
خصال ياران حضرت مهدى (عج )
يـاران مـهـدى (عـج )، از صـنـف و نـژاد خـاصـى نـيـسـتـند بلكه از گروه ها و نژادهاى مختلف و از سـراسـر جـهـان هـسـتـنـد. حـضرت در سن جوانى ظاهر مى شود و ياران وى را نيز بيشتر جوانان پرتحرك و پرنشاط تشكيل مى دهند. زنان نيز، در اين نهضت بزرگ جايگاه شكوهمند و حضورى فعال خواهند داشت .
امام صادق ۷، عدد ياران حضرت مهدى (عج ) را سيصد و سيزده نفر ذكر كرده است :
گويا مى نگرم قائم را بر منبر كوفه و سيصد و سيزده نفر يارانش راكه پيرامونش گردآمده اند، به شماره اهل بدر.(۱۳۹)
در بـرخـى از روايـات ، يـاران مـهـدى (عـج ) ده هـزار نـفـر يـاد شـده و تا آنان گرد نيايند قيام صـورت نـمـى گـيـرد؛ ابـى بـصـيـر از امـام صـادق (ع )نقل مى كند كه آن حضرت فرمود:
تـا حـلقـه كـامـل نـگـردد، قـائم خـروج نـمـى كـنـد. گـفـتـم كامل شدن حلقه به چند نفر است ؟ فرمود:
ده هزار نفر.(۱۴۰)
ايـن دو دسـتـه روايـات بـا هـم تـعـارض نـدارنـد بـلكـه در طـول يـكـديـگـرنـد و درمـجـمـوع نـشـانـگـر سـيـر تـشـكـيـل يارانند: سيصد و سيزده نفر نخستين گروندگانند ـ و به عبارتى فرماندهان و وزيران امام هستند ـ كه با گردآمدن اين گروه دعوت آغـاز مـى شـود و سـپس با انتشار خبر ظهور ده هزار نفر كه ستون هاى اصلى نيروهاى انقلاب را تشكيل مى دهند، به سرعت به امام مى پيوندند.
همه رهبران و مصلحان الهى ، هسته هاى اصلى نهضت خويش را با آزمايش برگزيده اند؛ چرا كه راه دشـوار و آمـيـخته با رنج ها و مشقّت ها است و بدون داشتن يارانى كه آب ديده ، سرد و گرم چشيده و با وفا نمى توان حركت كرد. ياران مهدى (عج ) نيز، براى رسيدن به درجه شايستگى هـمـراهـى بـايـد از غـربـال هـاى گـونـاگـونـى گـذر داده شـونـد و داراى ويـژگـى هـا و خـصـال خـاصـى بـاشـنـد كـه بـه اخـتـصـار بـه بـرخـى خصايل آنان اشاره مى شود.(۱۴۱)
۱ ـ خـداجـويـى :
خـداجـويـى و تـوحـيـد، سـرلوحـه عـقـايـد و خصال ياران مهدى است . آنان خدا را به شايستگى شناخته و همه وجودشان غرق جلوه نور ايزدى اسـت . شـوق ديـدار مـحـبـوب ، دل هـايـشـان را بـه وجـد آورده و در اشـتـيـاق وصل او، شب و روز نمى شناسند. امام صادق (ع )درباره اينان مى فرمايد:
مـردانـى كه گويا دل هايشان پاره هاى آهن است … غبار ترديد در ذات مقدس خداى ، خاطرشان را نـمـى آلايـد… هـمـانـنـد چـراغ هـاى فـروزانـنـد، گويا دل هايشان نور باران است . از ناخشنودى پـروردگـارشـان هـراس دارنـد. بـراى شـهـادت دعـا مـى كـنـنـد و آرزومـنـد كـشـتـه شـدن در راه خدايند.(۱۴۲)
۲ ـ عـبـادت و بندگى :
ياران مهدى (عج )، مردان عبادت و نيايش ،شيران روز و نيايش گران شب هـستند؛ آن هم نيايشى عارفانه و پاكبازانه . روح بندگى و راز و نياز با جانشان در هم آميخته و همواره خود را در محضر خدا مى بينند؛ به بيان امام باقر۷:
گـويـا قـائم و يـارانش را در نجف اشرف مى نگرم ، توشه هايشان به پايان رسيده و لباس هـايـشـان مـنـدرس ‍ گشته است ، جاى سجده بر پيشانيشان نمايان است ، شيران روز و راهبان شب اند.(۱۴۳)
۳ ـ شـجـاعـت :
يـاران مـهـدى (عـج )، دل هـايـى چـون پـولاد دارنـد و از انـبـوه دشـمن ، هراسى به دل راه نمى دهند. ايمان به هدف همه وجودشان را تسخير كرده و عشق به خاندان پيامبر(ص )به بـازوانـشـان قـوت بـخـشـيـده اسـت . شـجـاعـت بـى نـظـيـرشـان ، تـرس را بـر دل هـاى مـسـتكبران چيره ساخته آنچنان كه پيشاپيش راه گريز پيش مى گيرند. امام باقر(ع )در توصيف شجاعت اينان مى فرمايد:
دل هـايـى چـون پـولاد دارنـد. از هـر سـو تـا مـسـافـت يـك مـاه راه ، تـرس بـر دل هاى دشمنان سايه مى افكند.(۱۴۴)
۴ ـ فرمانبرى :
ياران امام ، به مولاى خود عشق مى ورزند و چون بنده اى گوش به فرمان ، از حضرت ، پيروى مى كنند. در انجام دستورهاى وى ، بر يكديگر، پيشى مى گيرند؛ به فرموده پيامبر:
/ ۴۹(كَرّارُونَ مُجِدُّونَ فِى طاعَتِهِ)(۱۴۵)
سلحشورانى كوشا در پيروى از اويند.
امام حسن عسكرى ۷، در آخرين روزهاى عمر خود، سخنانى خطاب به فرزند خود حضرت مهدى (عج ) فرمود و ياران او را اين گونه توصيف نمود:
… روزى را مـى بـيـنـم كـه پرچم هاى زرد و سفيد در كنار كعبه به اهتزاز درآمده ، دست ها براى بـيـعت تو، پى در پى كشيده اند. دوستان با صفا، كارها را چنان به نظم و ترتيب درآورده اند كه همچون دانه هاى درّ گرانبها كه در رشته اى قرار گيرند… قومى به آستانه ات گرد آيند كـه خـداونـد آنـان را از سـرشـتـى پـاك و ريـشـه اى پـاكـيـزه و گـرانـبـهـا آفـريـده اسـت . دل هايشان از آلودگى و نفاق و پليدى و شقاق پاكيزه است در برابر فرمان هاى دينى فروتن اند و دل هايشان از كينه و دشمنى پيراسته ، رخسارشان براى پذيرش حق آماده و سيمايشان با نـور فـضـل و كـمـال آراسـتـه ، آيـيـن حـق را مـى پـرسـتـنـد و از اهل حق پيروى مى كنند.(۱۴۶)
پرسش
۱ ـ مراد از علايم حتمى و غير حتمى ظهور چيست ؟
۲ ـ در روايات چه علايمى به عنوان علايم حتمى ذكر شده است ؟
۳ ـ آيا با فراگير شدن ظلم و ستم در جهان ، طيف حق به كلى منقرض مى شوند؟
۴ ـ مراد از طلوع خورشيد از مغرب كه از نشانه هاى ظهور ذكر شده ، چيست ؟
۵ ـ آيا منظور از دجّال شخصى خاصى است يا فكر خاصى ؟
۶ ـ ويژگى هاى ياران حضرت مهدى (عج ) از لحاظ كيفيت و كميّت را بيان كنيد.
درس هشتم سيماى حكومت جهانى
امـام مـهـدى ۷، آخرين ذخيره الهى و حاكم آرمانى همه موحّدان تاريخ و وارث يكايك انبيا و اولياى خداست . چنان كه يگانه رهايى بخش جهان از فساد و تباهى و پيام آور نهايى آرامش ، انسانيت و مـعـنـويـّت اسـت . حـكـومـت چـنـيـن شـخـصـيـتـى بـايـد يـك حـكـومـت آرمـانـى و كـامـل بـاشـد كـه شـايـسـته انسان ها و برآورنده همه آرزوهاى خردمندان و نابود كننده هرگونه فـسـاد و سـتـم بـاشد. اينك شمّه اى از آن خوبى هاى بى شمار را در آيات قرآن مجيد و روايات اهل بيت : بررسى مى كنيم .
الف ـ پيروزى حق بر باطل
زيـبـاتـريـن ويـژگـى حـكـومـت جهانى حضرت مهدى (عج ) حقانيّت آن است و مى توان گفت شعار راهـبـردى ايـشـان (نـابـودى باطل و زنده كردن حق ) است و جالب تر اين كه آن حضرت با اين شعار تولّد يافته است .
كليمه ـ دختر امام جواد و عمّه امام حسن عسكرى مى گويد:
آن لحـظه اى كه حضرت حجة بن الحسن (عج ) به دنيا آمد در برابرپروردگار به سجده رفت و مـن ديـدم بـر بـازوى راسـت او نـوشـتـه شـده : (جـاءَ الْحـَقُّ وَ زَهـَقَ الْبـاطـِلُ اِنَّ الْبـاطِلَ كانَ زَهُوقاً)(۱۴۷)
نـظر به اينكه امام (ع )از سوى خداوند به امامت منصوب شده وخليفه و جانشين معصوم خداوند در روى زمـيـن اسـت ، حـكـومـتـش نيز مشروع و بر حق است و هيچ حكومت ديگرى نيز در زمين باقى نمى ماند. حكومت هاى مشروع تابع و هضم در حكومت جهانى مى شوند و حكومت هاى نامشروع و ناحق نيز نابود مى گردند.
از سوى ديگر چون امام (ع )معصوم است ، همه انديشه ها، برنامه ها، روابط، قوانين امر و نهى و اخلاق و رفتارش صواب و بر حق است و خود ايشان محور و معيار حق است چنان كه احيا كننده حق و حقيقت و نابود كننده باطل و ناصواب است .
بـراى دسـت يـابـى بـه چـنـيـن هـدف مـقـدّسـى ، كـليـه قـوانـيـن و مـقـرّرات ، بـخـش نـامـه هـا و دسـتورالعمل ها و به طور كلى ، جهت گيرى و رويكرد حكومت جهانى اسلام بر مدار حق تنظيم مى شـود و امـام بـه طـور دقـيـق بـر اجـراى آنها نظارت مى كند، چنانكه همه كارگزاران ايشان نيز انسان هايى صالح و حق پو خواهند بود و قرآن درباره آنان فرموده است :(۱۴۸)
/ ۴۹(وَ لَقَدْ كَتَبْنا فِى الزَّبُورِ مِنْ بَعْدِ الذِّكْرِ اَنَّ الاَْرْضَ يَرِثُها عِبادِىَالصّالِحُونَ)(انبيا: ۱۰۵)
و در حـقـيـقـت ، در زبـور پـس از تـورات نوشتيم كه زمين را بندگان شايسته ما به ارث خواهند برد.
ب ـ ريشه كنى ستم و ستمگر
حـكـومت جهانى مهدى (ع )با تمام توان با ستم و ستمگران پيكار خواهد كرد تا ريشه آنها را از بن بسوزاند و درخت پرثمر عدالت را بارور سازد، در آن زمان ، معادله زندگى انسان به سود عدل و داد دگرگون خواهد شد و از خوى ستمگرى اثرى نخواهد ماند. امام باقر(ع )مى فرمايد:
(… اَما وَاللّهِ لَيَدْخُلُنَّ عَلَيْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُيُوتِهِمْ كَما يَدْخُلُ الْمَرُّ وَالْقَرُّ)(۱۴۹)
بـه خـدا سـوگـنـد، دادگرى مهدى (عج ) تا ميان خانه هاى مردم نفوذ خواهد كرد چنان كه گرما و سرما بدانها نفوذ مى كند.
هـمـچـنـيـن جـمـله (يـَمـْلاَُ الاَْرْضَ قـِسـْطاً وَ عَدْلاً كَما مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً) كه درروايات بسيارى از رسـول خـدا و ائمـه : نـقـل شده ، نشانگر يك شعار راهبردى حكومت جهانى حضرت مهدى (ع )است . حـكـومت نهايى ، عدالت را به بهترين شيوه و تا دورترين نقاط عالم خواهد گسترد و در اين راه از هـيـچ كـوشـشـى دريغ نخواهد كرد، اين در حالى است كه رهبر آن ، به لباس و غذايى بسيار ساده ، بسنده خواهد كرد.(۱۵۰)
دادگـرى امـام (ع ) بـه گـونـه اى گـسـتـرده و فـراگـيـر اسـت كـه رسول خدا(ص )فرمود:
(… يـَمـْلاَُ الاَْرْضَ عـَدْلاً كَما مُلِئَتْ جَوْراً يَرْضى بِخِلافَتِهِ اَهْلُالاَْرْضِ وَ اَهْلُ السَّماءِ وَالطَّيْرُ فِى الْجَوِّ)(۱۵۱)
زمـيـن را پـس از آنـكـه پـر از سـتـم اسـت ، چـنـان پـر از داد كـند كه ساكنان زمين و آسمان ، حتى پرندگان هوا از حكومتش خشنود گردند!
جنگ مسلّحانه
بـا توجه به ماءموريت سترگ (دادگسترى و ستم زدايى ) آن امام همام وحضور انبوه ستمگران در سـراسـر جهان ، نبرد مسلّحانه ، امرى اجتناب ناپذير است و به طور طبيعى آن حضرت بايد جـبـهـه گـسـتـرده اى عـليـه زورمـداران بـگـشايد و با تمام توان به قلع و قمع آنان اقدام كند. روايات متعدّدى از پيامبر و امامان :، اين موضوع را پيش بينى كرده اند كه در اينجا به دو دسته از آنها اشاره مى كنيم :
۱ ـ كـشـتـن دجـّال : در روايـات گـونـاگـونـى سـخـن از دجـّال بـه مـيـان آمده . دجّال به معناى كسى است كه بسيار حيله گر و به اصطلاح امروز سياست بـاز و سـيـّاسـى از نـوع شـيـطـانـى آن اسـت (۱۵۲)، مـفـضـّل از امـام صـادق از پـدرانـش از امـيـر مـؤ مـنـان از رسـول خـدا(ص )روايـتـى نـقـل كـرده كـه بـه شـرح اعـمـال نـابـخـردانـه و باطل دجّال مى پردازد از جمله آنكه :
او ادّعـاى خـدايـى مـى كـنـد و هـفتاد هزار نفر يهودى ، زنازاده ودائم الخمر و رامشگر و بازيگر و بـرخـى از عـرب هـا و زن هـا به او مى گروند. از جمله كارهاى او آزاد كردن زنا و هم جنس بازى بـه طـور عـلنـى اسـت . هـمين طور يارانش انواع و اقسام زشتى ها را انجام مى دهند. او بسيارى از مناطق زمين را تسخير مى كند گرچه به مكه و مدينه و حرم امامان دسترسى نخواهد يافت و پس از آنـكـه در طغيان و سركشى افراط كرد و زمين از ستم او و يارانش لبريز شد، كسى كه حضرت عيسى (ع )پشت سرش نماز مى خواند (مهدى ۷) او را خواهد كشت .(۱۵۳)
همچنين از امام صادق (ع )نقل شده كه فرمود:
(يَوْمَ النَيْرُوزِ هُوَ الْيَوْمُ الَّذى يَظْهَرُ فيهِ قائِمُنا اَهْلَ الْبَيْتِ وَ وُلاةُالاَْمْرِ وَ يُظْفَرُهُ اللّهُ تَعالى بِالدَّجّالِ فَيَصْلُبُهُ عَلى كُناسَةِ الْكُوفَةِ)(۱۵۴)
(نـوروز) روزى اسـت كـه قـائم مـا اهـل بـيـت و واليـان امـر ظـهـور مـى كـنـد و خداوند، او را بر دجّال پيروز مى گرداند و [حضرت مهدى (عج )] دجّال را در مزبله شهر كوفه به دار مى آويزد.
/ ۴۹۲ ـ قـتـل سـفـيـانـى :
روايـات فـراوانـى نـيـز در كتاب هاى اهل سنّت و شيعه پيرامون سفيانى ، صفات و حالات او و خروج بر حضرت مهدى (ع )آمده و هيچ ترديدى نيست كه شخصى به نام سفيانى به جـنگ حضرت قائم (ع )مبادرت مى ورزد و رسوا و كشته مى شود. در درس هاى گذشته درباره او به تفصيل سخن به ميان آمد.
اشـاره به اين نكته ضرورى است كه توانايى هاى رزمى امام و يارانش طبيعى و مطابق با دانش و تكنيك هاى روز است ، امّا از امدادهاى غيبى و فتح و ظفر خدايى نيز بهره مند مى شوند.
ج ـ احياى اسلام
خـداونـد مـتـعـال ، ديـن مـقـدس اسـلام را بـه شـكـلى جـامـع و كـامـل طـرّاحـى كرده به گونه اى كه مى تواند همه ابعاد زندگى بشر را در همه سرزمين ها و همه زمان ها اداره نمايد. از اين رو فرمود:
(اَلْيَوْمَ اَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَ اَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتى وَ رَضيتُ لَكُمُ الاِْسْلامَ ديناً)(مائده : ۳)
امـروز ديـن شـمـا را بـرايـتـان كـامـل و نعمت خود را بر شما تمام كردم و اسلام را براى شما [به عنوان ] آيين (جاويدان ) برگزيدم .
و خطاب به پيامبر اكرم (ص )نيز فرمود:
(وَ ما اَرْسَلْناكَ اِلاّ كافَّةً لِلنّاسِ بَشيراً وَ نَذيراً…)
و ما تو را جز بشارت گرو هشدار دهنده براى تمام مردم ، نفرستاديم .
در حـكـومـت جـهـانـى امـام مـهدى (عج )، اسلام تنها دين حاكم و رسمى خواهد بود و آن حضرت ، با بـينش و دانش خدادادى خويش ، با تمام توان به اجرا و احياى واقعى اسلام مى پردازد و فطرت همگان را با اين آيين فطرى الهى سيراب مى سازد. در قرآن مجيد مى خوانيم :
(هـُوَ الَّذى اَرْسـَلَ رَسـُولَهُ بـِالْهـُدى وَ ديـنِ الْحـَقِّ لِيـُظـْهـِرَهُ عـَلَى الدّيـنـِكـُلِّهِ وَ لَوْكـَرِهـَ الْمُشْرِكُونَ)(توبه : ۳۳)
او كـسـى اسـت كـه پـيـامـبـرش را با هدايت و دين حق فرستاد تا آن را بر هر چه دين است پيروز گرداند، هر چند مشركان خوش نداشته باشند.
از امـام صـادق (ع )روايـت شـده كـه ايـن جـهـان شـمـولى پـس از ظـهـور حـضرت قائم (ع )رخ مى دهد(۱۵۵) و حضرت باقر(ع )فرمود:
در آن زمـان كـسـى پـيـدا نـمـى شـود كـه بـه رسـالت حـضـرت مـحـمـد۹اعـتـراف نـكـرده باشد.(۱۵۶)
بـديـن سـان بـا هـمـّت آن جـنـاب ، عـقـايـد خـرافـى ، مـذاهـب بـاطـل ، مـطـالب يـاوه ، ديـن فـروشى ، قوانين ناصواب ، اخلاق رذيله ، شرك و بت پرستى ، جـاهـليت مدرن ، دانش هاى ضد ارزش و فرقه گرايى هاى كوركورانه از بين خواهد رفت و جامعه انـسـانى با آرا و نظرات علمى و دانش خدادادى آن رهبر فرزانه سيراب خواهد شد و انديشه هاى صـحـيـح و مـعـارف روشـن ، كـردار و گـفـتـار زيـبا و اخلاق حسنه در اوج شكوفايى قرار خواهد گرفت . در روايتى از امام صادق (ع )آمده است كه :
مـجموع دانش ۲۷ حرف (جزء) است و پيامبران دو جزء آن را آورده اند و مردم تاكنون بيش از آن دو جـزء نـمى دانند ولى آن گاه كه قائم ما قيام كند، ۲۵ جزء ديگر را نيز برملا مى سازد و همراه آن دو جزء در ميان مردم گسترش مى دهد.(۱۵۷)
… و در آن زمان آن قدر دانش و حكمت به دستشان مى آيد كه حتى زنى كه در خانه اش نشسته مى تواند طبق كتاب خدا (قرآن ) و سنت پيامبر(ص )قضاوت كند.(۱۵۸)
امير مؤ منان (ع )نيز پيرامون روش حضرت مهدى (ع )مى فرمايد:
در زمانى كه مردم ، قرآن را طبق راءى خويش تفسير مى كنند، او همه نظرات را به قرآن عرضه مـى كـنـد و / ۴۹روش ‍ دادگـرى را بـه مـردم مـى آمـوزد و آنـچه را از كتاب و سنت كه فراموش شده ، دوباره احيا مى كند.(۱۵۹)
د ـ امنيت و رفاه
آرامـش و آسـايـش عـمومى نيز در حكومت مهدى (ع )در حد اعلا تاءمين خواهد شد و پديده شوم فقر و نـاامـنـى از جـامـعه رخت برخواهد بست . سارقان ، جانيان و حراميان ادب خواهند شد و زالو صفتان اقـتـصـادى از بـيـمـارى روحى ثروت اندوزى مداوا خواهند شد. امام باقر(ع )در اين باره نيز مى فرمايد:
آن گـاه كـه قـائم اهـل بـيـت قيام كند، ثروت را بالسويه تقسيم مى كند وميان مردم ، عدالت مى ورزد… و ثـروت هـاى درونـى و بـيرونى زمين را گرد مى آورد و به مردم آن قدر مى بخشد كه كسى پيش از او نبخشيده باشد.(۱۶۰)
ابو سعيد خدرى از رسول خدا(ص )نقل مى كند:
افـرادى نـزد مـهـدى (عـج ) مـى آيـنـد و از او درخـواسـت كـمـك مـى كـنـنـد،او آن قـدر در دامـنـشـان پول مى ريزد كه بتوانند حمل كنند.(۱۶۱)
و نيز گفته اند:
در آن زمـان ، گـنـج هـا و بـركـت هـاى زمين ، عيان خواهد شد و مؤ منان چنان توانگر خواهند شد كه اگـر كـسـى بـخـواهـد صـدقـه و خـيـرات بـدهـد، كـسـى را نـمـى يـابـد كـه بـه او بپردازد.(۱۶۲)
امـنـيـت و آسـايـش نـيـز چـنـان گـسـتـرده خـواهـد شـد كـه كـسـى مـتـعـرّض جـان ومال و ناموس ديگران نمى شود. امام باقر(ع )فرمود:
[در حـكـومـت مـهدى (عج )] پيرزن ناتوانى از مشرق تا مغرب هم اگربرود كسى مزاحم او نخواهد شد.(۱۶۳)
ه‍ ـ رحمت و بركت الهى
مـيـان رحـمـت هـاى الهى و بركات آسمانى و زمينى از يك سو و عملكرد مردم در روى زمين از سوى ديـگـر، رابـطـه اى تـنـگـاتـنـگ بـرقـرار اسـت ؛ بـه ايـن مـعـنـا كـه اگـر مـردم اهـل تـقـوا و ايـمـان و عـمـل صـالح بـاشند، زمين و آسمان نيز با آنان سر سازگارى دارند و از بـركـات آنـهـا، بـهـره بـيـشـتـرى خـواهـنـد بـرد و اگـر بـر عـكـس عمل كنند، نتيجه معكوس مى گيرند. اين حقيقت در قرآن مجيد آمده است :
(وَ لَوْ اَنَّ اَهْلَ الْقُرى امَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِوَالاَْرْضِ…)(اعراف : ۹۶)
و اگـر مـردم شـهـرهـا ايـمـان آورده و به تقوا گراييده بودند، قطعاً بركاتى از آسمان و زمين برايشان نازل مى كرديم .
با توجه به اينكه در حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) علم و عدالت ، حق و ايمان و تقوا در ميان مردم گسترش مى يابد، رحمت و بركات الهى نيز فزونى مى يابد.
۱ ـ بارندگى فراوان مى شود؛ رسول اكرم (ص )فرمود:
(تـَنـْعـُمُ اُمَّتـى فـى زَمـَنِ الْمـَهـْدِىِّ نـِعـْمـَةً لَمْ يـَنـْعـُمـُوا مـِثـْلَهـا قـَطُّ؛ تـُرْسـَلُ السَّمـاءُ عـَلَيْهِمْ مِدْاراً)(۱۶۴)
امّت من در دوران حضرت مهدى (عج ) از چنان نعمتى برخوردار مى شوند كه تا آن روز مانندش را نديده اند، آسمان برايشان بسيار مى بارد.
و بـر اثر بارش فراوان ، هوا با طراوت و مطلوب مى گردد، سفره هاى آب هاى زيرزمينى غنى مى شود، درياچه ها و رودخانه و تالاب ها و… زنده مى شوند.
۲ ـ زمـيـن ، ذخـايـر خـويـش را ظـاهـر مـى كـنـد؛ ايـن كـار بـه دو شكل انجام مى پذيرد؛ الف ـ مـحـصـولات بـاغـى و كـشـاورزى بـه حـد وفـور مـى رسـد. رسول خدا(ص )در پى سخن پيشين فرمود:
(وَ لا تَدَعُ الاَْرْضَ شَيْئاً مِنَ النَّباتِ اِلا اَخْرَجَتْهُ)
و زمين نيز همه گياهان خويش را مى روياند.
و چنين امرى ، پس از بارندگى هاى فراوان و به موقع ، امرى طبيعى ومورد توقع است .
/ ۴۹ب ـ مـعـادن و گـنـج هـا اسـتـخـراج مـى شـود؛ در ايـن بـاره نـيـز رسول اكرم (ص )مى فرمايد:
(يُخْرِجُ لَهُ الاَْرْضُ اَفْلاذَ كَبِدِها وَ يَحْثُو الْمالَ حَثْواً وَ لا يَعُدُّهُ عَدّاً)(۱۶۵)
زمين ، جگرگوشه هاى خود را براى آن حضرت ، ظاهر مى سازد و ثروت چنان فزونى يابد كه قابل شمارش نباشد.
جگرگوشه هاى زمين كنايه از گنج هاى نهفته و معادن ناسفته است وامام على (ع )نيز در خطبه اى به آن اشاره مى كند:
(… وَ تـُخـْرِجُ لَهُ الاَْرْضُ اَفـاليـذَ كـَبـِدِهـا وَ تـُلْقـى اِلَيْهِ سِلْماً مَقاليدَها فَيُريكُمْ كَيْفَ عَدْلُ السّيرَةِ وَ يُحْيى مَيِّتَ الْكِتابِ وَالسُّنَّةِ)(۱۶۶)
زمين ، پاره جگر خود را برايش بيرون مى ريزد و تمام رمز و كليدهايش را به وى مى سپارد. او بر شما نشان خواهد داد كه روش دادگرى چيست و كتاب و سنّت مرده را احيا خواهد كرد.
آبادانى جهان نيز نتيجه دو موضوع ياد شده است و پديده مباركى است كه در آن دوران رخ خواهد داد؛ به بيان امام باقر۷:
(فَلا يَنْبَغى فِى الاَْرْضِ خَرابٌ اِلاّ عُمِرَ)(۱۶۷)
در زمين ، ويرانه اى يافت نشود جز اينكه آباد گردد.
پرسش
۱ ـ زيباترين ويژگى حكومت حضرت مهدى (عج ) چيست و در كدام آيه آمده است ؟
۲ ـ امام باقر(ع )پيرامون دادگرى امام زمان (عج ) چه فرموده است ؟
۳ ـ منظور از جنگ مسلّحانه در دوران حضرت مهدى (عج ) چيست ؟
۴ ـ دين حاكم بر جهان در زمان حضرت مهدى (عج ) كدام است ؟ چرا؟
۵ ـ دو نمونه از بركت و رحمت الهى در دوران آن حضرت را بنويسيد.

۱۰۲- ـ عقد الدرر، ص ۶۵ .

۱۰۳- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۱۱٫

۱۰۴- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۱۰٫

۱۰۵- ـ كنايه از آمادگى نظامى .

۱۰۶- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۴۳٫

۱۰۷- ـ ر. ك : عصر ظهور، على كورانى ، ترجمه عباس جلالى ، ص ۲۴۸٫

۱۰۸- ـ مجمع البيان ، ج ۳، ص ۲۰۸؛ نورالثقلين ، ج ۱، ص ۶۴۲ .

۱۰۹- ـ كنز العمال ، ج ۱۲، ص ۹۰، حديث ۳۴۱۲۶٫

۱۱۰- ـ تداوم انقلاب اسلامى تا انقلاب جهانى مهدى (عج )، محمّد محمّدى رى شهرى ، ص ۳۶٫

۱۱۱- ـ عصر ظهور، ص ۲۲۹٫

۱۱۲- ـ بحارالانوار، ج ۶۰ ، ص ۲۱۳٫

۱۱۳- ـ همان .

۱۱۴- ـ عصر ظهور، ص ۲۳۸٫

۱۱۵- ـ كنز العمال ، حديث ۳۸۶۵۷٫

۱۱۶- ـ عصر ظهور، ص ۲۱۹٫

۱۱۷- ـ ر. ك : چشم به راه مهدى ، جمعى از نويسندگان مجله حوزه ، ص ۲۶۲٫

۱۱۸- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۰۴٫

۱۱۹- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۱۵٫

۱۲۰- ـ همان ، ص ۱۸۶٫

۱۲۱- ـ تاريخ الغيبة الكبرى ، سيّد محمد صدر، ص ۵۲۱ .

۱۲۲- ـ در بـرخـى روايـات عـبـارت (واليمانى من المحتوم ) وجود دارد: ر. ك : كتاب الغيبة ، محمد ابراهيم نعمانى ، ص ‍ ۲۵۲٫

۱۲۳- ـ همان ، ص ۲۵۲٫

۱۲۴- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۰۷٫

۱۲۵- ـ منتخب الاثر، لطف الله صافى گلپايگانى ، ص ۴۵۰ ـ ۴۵۵٫

۱۲۶- ـ كتاب الغيبة ، محمد ابراهيم نعمانى ، ص ۲۷۱٫

۱۲۷- ـ ر. ك : بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۱۷٫

۱۲۸- ـ همان ، ج ۵۱ ، ص ۳۲۰٫

۱۲۹- ـ قيام و انقلاب مهدى ، ص ۶۶ .

۱۳۰- ـ كتاب الغيبة ، نعمانى ، ص ۲۵۲٫

۱۳۱- ـ وافى ، ج ۲، ص ۴۴۶٫

۱۳۲- ـ چشم به راه مهدى (عج )، جمعى از نويسندگان مجله حوزه ، ص ۳۱۰٫

۱۳۳- ـ ر. ك : بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۱۹۳٫

۱۳۴- ـ الارشاد، شيخ مفيد، ج ۲، ص ۳۷۱٫

۱۳۵- ـ شيعه پاسخ مى دهد، سيد رضا حسينى نسب ، ص ۴۷٫

۱۳۶- ـ تفسير البرهان ، سيد هاشم بحرانى ، ج ۲، ص ۴۰۸٫

۱۳۷- ـ براى آشنايى با آيات و روايات مربوط به رجعت . ر. ك : بحارالانوار، ج ۵۳ ، ص ۳۹ ـ ۱۴۴٫

۱۳۸- ـ بحارالانوار، ج ۵۳ ، ص ۴۶٫

۱۳۹- ـ كمال الدين و تمام النعمه ، شيخ صدوق ، ج ۲، ص ۶۷۲ ، جامعه مدرسين .

۱۴۰- ـ كتاب الغيبة ، محمدابراهيم نعمانى ، ص ۳۰۷٫

۱۴۱- ـ چشم به راه مهدى (عج )، ص ۳۶۴ ـ ۳۸۰، اقتباس .

۱۴۲- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۰۸٫

۱۴۳- ـ همان ، ج ۵۱ ، ص ۷٫

۱۴۴- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۴۳٫

۱۴۵- ـ همان .

۱۴۶- ـ همان ، ص ۳۵٫

۱۴۷- ـ بحارالانوار، ج ۵۱ ، ص ۲۶٫

۱۴۸- ـ امـام بـاقـر۷ فـرمـود: اين آيه پيرامون ياران حضرت مهدى (عج ) است . (ر. ك : مجمع البيان ، ج ۷ ـ ۸، ص ‍ ۶۶ .)

۱۴۹- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۶۲٫

۱۵۰- ـ همان ، ص ۳۵۴٫

۱۵۱- ـ بحارالانوار، ج ۵۱ ، ص ۹۵٫

۱۵۲- ـ ر. ك . النهايه ، ابن اثير، ج ۲، ص ۱۰۲٫

۱۵۳- ـ منتخب الاثر، ص ۴۸۰٫

۱۵۴- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۲۷۶٫

۱۵۵- ـ ر. ك . بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۲۴، حديث ۳۶٫

۱۵۶- ـ همان ، ص ۳۴۶، حديث ۹۳٫

۱۵۷- ـ همان ، ص ۳۳۶٫

۱۵۸- ـ همان ، ص ۳۵۲٫

۱۵۹- ـ شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، ج ۹، ص ۴۰٫

۱۶۰- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۳۵۱٫

۱۶۱- ـ منتخب الاثر، لطف الله صافى ، ص ۳۱۱٫

۱۶۲- ـ منتخب الاثر، لطف الله صافى ، ص ۳۰۸٫

۱۶۳- ـ همان .

۱۶۴- ـ عصر الظهور، كورانى ، ص ۳۲۵٫

۱۶۵- ـ بحارالانوار، ج ۵۱ ، ص ۶۸ .

۱۶۶- ـ نهج البلاغه ، خطبه ۱۳۸٫

۱۶۷- ـ بحارالانوار، ج ۵۲ ، ص ۱۹۱٫ / ۴۹روش ‍ دادگـرى را بـه مـردم مـى آمـوزد و آنـچه را از كتاب و سنت كه فراموش شده ، دوباره احيا مى كند.^(۱۵۹) د ـ امنيت و رفاه آرامـش و آسـايـش عـمومى نيز در حكومت مهدى (ع )در حد اعلا تاءمين خواهد شد و پديده شوم فقر و نـاامـنـى از جـامـعه رخت برخواهد بست . سارقان ، جانيان و حراميان ادب خواهند شد و زالو صفتان اقـتـصـادى از بـيـمـارى روحى ثروت اندوزى مداوا خواهند شد. امام باقر(ع )در اين باره نيز مى فرمايد: آن گـاه كـه قـائم اهـل بـيـت قيام كند، ثروت را بالسويه تقسيم مى كند وميان مردم ، عدالت مى ورزد… و ثـروت هـاى درونـى و بـيرونى زمين را گرد مى آورد و به مردم آن قدر مى بخشد كه كسى پيش از او نبخشيده باشد.^(۱۶۰) ابو سعيد خدرى از رسول خدا(ص )نقل مى كند: افـرادى نـزد مـهـدى (عـج ) مـى آيـنـد و از او درخـواسـت كـمـك مـى كـنـنـد،او آن قـدر در دامـنـشـان پول مى ريزد كه بتوانند حمل كنند.^(۱۶۱) و نيز گفته اند: در آن زمـان ، گـنـج هـا و بـركـت هـاى زمين ، عيان خواهد شد و مؤ منان چنان توانگر خواهند شد كه اگـر كـسـى بـخـواهـد صـدقـه و خـيـرات بـدهـد، كـسـى را نـمـى يـابـد كـه بـه او بپردازد.^(۱۶۲) امـنـيـت و آسـايـش نـيـز چـنـان گـسـتـرده خـواهـد شـد كـه كـسـى مـتـعـرّض جـان ومال و ناموس ‍ ديگران نمى شود. امام باقر(ع )فرمود: [در حـكـومـت مـهدى (عج )] پيرزن ناتوانى از مشرق تا مغرب هم اگربرود كسى مزاحم او نخواهد شد.^(۱۶۳) ه‍ ـ رحمت و بركت الهى مـيـان رحـمـت هـاى الهى و بركات آسمانى و زمينى از يك سو و عملكرد مردم در روى زمين از سوى ديـگـر، رابـطـه اى تـنـگـاتـنـگ بـرقـرار اسـت ؛ بـه ايـن مـعـنـا كـه اگـر مـردم اهـل تـقـوا و ايـمـان و عـمـل صـالح بـاشند، زمين و آسمان نيز با آنان سر سازگارى دارند و از بـركـات آنـهـا، بـهـره بـيـشـتـرى خـواهـنـد بـرد و اگـر بـر عـكـس عمل كنند، نتيجه معكوس مى گيرند. اين حقيقت در قرآن مجيد آمده است : (وَ لَوْ اَنَّ اَهْلَ الْقُرى امَنُوا وَاتَّقَوْا لَفَتَحْنا عَلَيْهِمْ بَرَكاتٍ مِنَ السَّماءِوَالاَْرْضِ…)(اعراف : ۹۶) و اگـر مـردم شـهـرهـا ايـمـان آورده و به تقوا گراييده بودند، قطعاً بركاتى از آسمان و زمين برايشان نازل مى كرديم . با توجه به اينكه در حكومت جهانى حضرت مهدى (عج ) علم و عدالت ، حق و ايمان و تقوا در ميان مردم گسترش مى يابد، رحمت و بركات الهى نيز فزونى مى يابد. ۱ ـ بارندگى فراوان مى شود؛ رسول اكرم (ص )فرمود: (تـَنـْعـُمُ اُمَّتـى فـى زَمـَنِ الْمـَهـْدِىِّ نـِعـْمـَةً لَمْ يـَنـْعـُمـُوا مـِثـْلَهـا قـَطُّ؛ تـُرْسـَلُ السَّمـاءُ عـَلَيْهِمْ مِدْاراً)^(۱۶۴) امّت من در دوران حضرت مهدى (عج ) از چنان نعمتى برخوردار مى شوند كه تا آن روز مانندش را نديده اند، آسمان برايشان بسيار مى بارد. و بـر اثر بارش فراوان ، هوا با طراوت و مطلوب مى گردد، سفره هاى آب هاى زيرزمينى غنى مى شود، درياچه ها و رودخانه و تالاب ها و… زنده مى شوند. ۲ ـ زمـيـن ، ذخـايـر خـويـش را ظـاهـر مـى كـنـد؛ ايـن كـار بـه دو شكل انجام مى پذيرد؛ الف ـ مـحـصـولات بـاغـى و كـشـاورزى بـه حـد وفـور مـى رسـد. رسول خدا(ص )در پى سخن پيشين فرمود: (وَ لا تَدَعُ الاَْرْضَ شَيْئاً مِنَ النَّباتِ اِلا اَخْرَجَتْهُ) و زمين نيز همه گياهان خويش را مى روياند. و چنين امرى ، پس از بارندگى هاى فراوان و به موقع ، امرى طبيعى ومورد توقع است . / ۴۹ب ـ مـعـادن و گـنـج هـا اسـتـخـراج مـى شـود؛ در ايـن بـاره نـيـز رسول اكرم (ص )مى فرمايد: (يُخْرِجُ لَهُ الاَْرْضُ اَفْلاذَ كَبِدِها وَ يَحْثُو الْمالَ حَثْواً وَ لا يَعُدُّهُ عَدّاً)^(۱۶۵) زمين ، جگرگوشه هاى خود را براى آن حضرت ، ظاهر مى سازد و ثروت چنان فزونى يابد كه قابل شمارش نباشد. جگرگوشه هاى زمين كنايه از گنج هاى نهفته و معادن ناسفته است وامام على (ع )نيز در خطبه اى به آن اشاره مى كند: (… وَ تـُخـْرِجُ لَهُ الاَْرْضُ اَفـاليـذَ كـَبـِدِهـا وَ تـُلْقـى اِلَيْهِ سِلْماً مَقاليدَها فَيُريكُمْ كَيْفَ عَدْلُ السّيرَةِ وَ يُحْيى مَيِّتَ الْكِتابِ وَالسُّنَّةِ)^(۱۶۶) زمين ، پاره جگر خود را برايش بيرون مى ريزد و تمام رمز و كليدهايش را به وى مى سپارد. او بر شما نشان خواهد داد كه روش دادگرى چيست و كتاب و سنّت مرده را احيا خواهد كرد. آبادانى جهان نيز نتيجه دو موضوع ياد شده است و پديده مباركى است كه در آن دوران رخ خواهد داد؛ به بيان امام باقر۷: (فَلا يَنْبَغى فِى الاَْرْضِ خَرابٌ اِلاّ عُمِرَ)^(۱۶۷) در زمين ، ويرانه اى يافت نشود جز اينكه آباد گردد. پرسش ۱ ـ زيباترين ويژگى حكومت حضرت مهدى (عج ) چيست و در كدام آيه آمده است ؟ ۲ ـ امام باقر(ع )پيرامون دادگرى امام زمان (عج ) چه فرموده است ؟ ۳ ـ منظور از جنگ مسلّحانه در دوران حضرت مهدى (عج ) چيست ؟ ۴ ـ دين حاكم بر جهان در زمان حضرت مهدى (عج ) كدام است ؟ چرا؟ ۵ ـ دو نمونه از بركت و رحمت الهى در دوران آن حضرت را بنويسيد. فهرست منابع قرآن كريم نهج البلاغه الاحتجاج ، طبرسى ، مؤ سسه اعلمى ، بيروت ، ۱۴۰۱ ه‍ . ق . الارشاد، شيخ مفيد، مؤ سسة الاعلمى ، بيروت ، ۱۳۹۹ ه‍ . ق . اصول كافى ، ثقة الاسلام كلينى ، دار صعب و دارالتعارف ، بيروت ، ۱۴۰۱ ه‍ . ق . انقلاب تكاملى اسلام ، جلال الدين فارسى ، انتشارات آسيا، تهران ، ۲۵۳۷٫ بحارالانوار، علامه مجلسى ، المكتبة الاسلاميه ، ايران ، تهران ، ۱۴۰۵ ه‍ . ق . تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى ، دارالمعارف ، مصر، ۱۹۶۱ م . تاريخ الغيبة الكبرى ، سيد محمد صدر، كتابخانه اميرالمؤ منين ، اصفهان . تـداوم انـقـلاب اسلامى تا انقلاب جهانى مهدى (عج )، محمد محمدى رى شهرى ، انتشارات ياسر، ۱۳۶۱٫ تفسير برهان ، سيد هاشم بحرانى ، دارالكتب العلميه ، قم . چشم به راه مهدى (عج )، جمعى از نويسندگان مجلّه حوزه ، انتشارات دفتر تبليغات اسلامى ، قم ، ۱۳۷۵٫ حديث الثقلين ، قوام الدين وشنوى ، دارالتقريب ، مصر، ۱۳۷۱ ه‍ . ق . دراسات و بحوث فى التاريخ والاسلام ، جعفر مرتضى عاملى ، مركز جواد، بيروت ، ۱۴۱۴ ه‍ . ق . ذخائر العقبى ، محبّالدين طبرى ، دارالكتب العراقيه ، عراق ، ۱۳۸۷ ه‍ . ق . السيرة الحلبيّة ، برهان الدين حلبى الشافعى ، دار احياء التراث العربى ، بيروت . السيرة النبويّة ، ابن هشام ، دار احياء التراث العربى ـ بيروت . سيماى فرزانگان ، رضا مختارى ، انتشارات دفتر تبليغات اسلامى ، قم ، ۱۳۶۶٫ شرح نهج البلاغه ، ابن ابى الحديد، بيروت . شهيدان راه فضيلت ، علامه امينى ، ترجمه ، انتشارات روزبه ، تهران . شيعه پاسخ مى دهد، سيد رضا حسينى نسب ، انتشارات مشعر تهران . / ۴۹صحيفه نور، سازمان مدارك فرهنگى انقلاب . عصر ظهور، على كورانى ، ترجمه عباس جلالى ، سازمان تبليغات اسلامى ، ۱۳۶۹٫ عـنـصـر مـبـارزه در زنـدگـانـى ائمـه :، سـخنرانى مقام معظم رهبرى ، نشر كنگره جهانى حضرت رضا(ع )در آبان ۱۳۶۵٫ عوالى اللئالى ، ابن ابى جمهور. فاطمة من المهد الى اللحد، قزوينى ، دارالصادق ، بيروت ، ۱۳۹۷ ه‍ . ق . الكامل فى التاريخ ، ابن اثير، دار صادر، بيروت . كتاب الغيبة ، محمد ابراهيم نعمانى ، دارالكتب الاسلاميه ، تهران ، ۱۳۶۳٫ كـمـال الديـن و تمام النعمة ، شيخ صدوق ، تصحيح و حواشى على اكبر غفارى ، موسسة النشر الاسلامى ، قم . كنز العمال ، على المتقى بن حسام الدين هندى ، حيدرآباد. لغت نامه ، على اكبر دهخدا، دانشگاه تهران . مجمع البيان ، طبرسى ، دارالمعرفة ، بيروت . المراجعات ، عبدالحسين شرف الدين ، مؤ سسة الاعلمى ، بيروت . منتخب الاثر، لطف الله صافى گلپايگانى ، انتشارات مكتبة الصدر، چاپ سوم . الميزان ، علامه طباطبايى ، مؤ سسة النشر الاسلامى ، قم . مـيـزان الحـكـمـه ، مـحـمـد مـحـمـدى رى شـهـرى ، دفـتـر تـبـليـغـات اسـلامـى ، چـاپ اول . النهاية ، ابن اثير، المكتبة الاسلاميه ، ۱۳۸۳ ه‍ . ق . نورالثقلين ، شيخ عبدالعلى بن جمعة حويزى ، مطبعة الحكمه ، قم ، ۱۳۸۲ ه‍ . ق . الوافى ، فيض كاشانى ، اسلاميه . وسائل الشيعه ، شيخ حرّ عاملى ، بيروت . ولايت فقيه ، امام خمين

شما هم می توانید دیدگاه خود را ثبت کنید

√ کامل کردن گزینه های ستاره دار (*) الزامی است
√ آدرس پست الکترونیکی شما محفوظ بوده و نمایش داده نخواهد شد


 قالب وردپرسدانلود رایگان قالب وردپرسپوسته خبری ایرانیقالب مجله خبریطراحی سایتپوسته وردپرسکلکسیون طراحی
Escort France kaszinok online Rtp slots 1xbet