گروه اقتصادی- رجانیوز: ژنرال های نفتی دولت یازدهم در جدیدترین نشست اوپک، پای بیانیه ای را امضاء کرده اند که عملا این سازمان کنترل کننده قیمت و تولید نفت را به نهادی بی تفاوت نسبت به قیمت گذاری نفت مبدل کرده و اجازه تولید نفت بدون محدودیت به اعضاء را اعطا کرده است، این طرح امریکایی که با همکاری عربستان در بیانیه پایانی اجلاس اخیر اوپک گنجانده شده بود، بدون اقدامی خاص از سوی تیم ایرانی، زنگنه و ژنرال های همراه وی، پذیرفته و مورده قبول ایران قرار گرفته است.

به گزارش رجانیوز؛ در شرایطی که مدیران ارشد نفتی دولت یازدهم سقف ۳۰ میلیون بشکه ای اعضای اوپک و حذف سهمیه بندی اعضا در سال های اخیر را یکی از راهبردهای غلط ایران در اوپک اعلام کرده و خود را به عنوان مخالف این سیاست معرفی کرده بودند، اما با گذشت ۵ جلسه اوپک در دولت یازدهم، نه تنها شاهد هیچگونه تغییر مثبتی در بیانیه های پایانی اوپک نبودیم بلکه در اجلاس اخیر همین سقف ۳۰ میلیون بشکه ای تولید اوپک نیز برداشته شد تا موانع پیش روی برای افزایش تولید اعضا برداشته شده تا شاهد کاهش بیشتر قیمت نفت در بازار جهانی و سقوط آن به ۳۰ دلار باشیم.

در بیانیه اجلاس ۱۶۸ اوپک با آمدن این جمله:

در بررسی وضعیت کنونی بازار نفت، کنفرانس نسبت به مشارکت و اندیشه های همه کشورهای عضو برای یافتن روش ها و ابزارهایی برای رویارویی با چالش های پیش رو در بازار نفت امروز، ابراز احترام کرد. این کنفرانس به این مسئله توجه نشان داد که از آخرین نشست آن در ماه ژوئن سال جاری میلادی، سطح ذخیره سازی نفت و فرآورده های نفتی در کشورهای عضو سازمان توسعه و همکاری های اقتصادی (OECD) به رشد خود ادامه داده است. آخرین رقم ها نشان می دهد که سطح ذخیره سازی در کشورهای عضو OECD و دیگر کشورها، بالاتر از میانگین پنج سال گذشته است.

In examining the current status of the oil market, the Conference respected the input and ideas of all Member Countries to find ways and means to deal with the challenges they are facing in the global oil market today. The Conference observed that, since its last meeting in June, oil and product stock levels in the OECD have continued to rise. The latest numbers see OECD and non-OECD inventories standing well above the five-year average.

بر اساس این بند از بیانیه پایانی، اوپک عملا در خصوص سقف تولید سکوت کرده و با اشاره نکردن به سقف تولید، اعضای اوپک آزادند به هر میزانی که مایل هستند به تولید و فروش نفت در بازارهای جهانی بپردازند.

سید محمد علی خطیبی نماینده سابق ایران در اوپک نیز در این خصوص گفته است: با توجه به بیانیه منتشر شده که در سایت اوپک به زبان انگلیسی  موجود است و ترجمه آن نیز که در سایت رسمی وابسته به وزارت نفت (شانا) منتشر شده می توان گفت در هیچ کجای این بیانیه صحبتی از سقف ۳۰ میلیون بشکه‌ای تولید روزانه نفت نیامده است و مشخص نیست وزیر محترم نفت ایران از کجا اعلام کرده‌اند که سقف ۳۰ میلیون بشکه‌ای نفت اوپک تثبیت شد.

از سوی دیگر در بیانیه اجلاس اخیر پاراگراف بسیار مهم دیگری آمده است که عدم توجه و پذیرش آن از سوی دولت یازدهم نشانگر دو چیز است. ۱- سند دیگری از تلاش جناح عربستان در اوپک برای کاهش بیشتر قیمت نفت در بازارهای جهانی ۲- سهل و ساده اندیشی تیم ایرانی در پذیرش این پاراگراف.

در پاراگراف ۷ بیانیه ۱۶۸، اوپک اعلام می کند که تنها برای ثبات بازار در بلند مدت متعهد است. در این بند آمده است:

در نگاهی که به آنچه اشاره شد، با تأکید بر پایبندی اوپک به تضمین وجود یک بازار نفت دارای ثبات و توازن بلند مدت برای مصرف کنندگان و تولید کنندگان، کنفرانس توافق کرد که کشورهای عضو باید در ماه های آینده، همچنان تحولات را با دقت زیر نظر داشته باشند.
In view of the aforementioned, and emphasizing its commitment to ensuring a long-term stable and balanced oil market for both producers and consumers, the Conference agreed that Member Countries should continue to closely monitor developments in the coming months.

پذیرش این بند بدان معناست که اوپک که تا قبل از این اجلاس، استراتژی های کوتاه مدت برای کنترل بازارهای جهانی را در پیش می گرفت و با برگزاری اجلاس های ۳ یا ۶ ماه، برنامه ریزی کوتاه مدت مشترک میان اعضای آن در میزان و سقف تولید متناسب با شرایط بازار در راستای تامین منافع مشترک تولید کننده و مصرف کننده شکل می گرفت، با پیشنهاد عربستان سعودی، رویکرد خود را به تدوین استراتژی بلند مدت تغییر خواهد داد و عملا دیگر تلاشی از سوی اوپک برای تامین ثبات بازار در کوتاه و میان مدت نخواهد شد.

بر همین اساس از این پس شاهد بی تفاوتی اوپک در مقابل کاهش قیمت نفت خواهیم بود. سازمانی که بیشترین سهم را در کنترل بازار و ایجاد ثبات بازار در ۵۵ ساله گذشته داشته این بار با توطئه امریکایی – عربستانی برای ضربه زدن به اقتصاد ایران و روسیه به حاشیه رفته و نه تنها مانع کاهش قیمت نفت و بازگشت قیمت به عدد واقعی نمی کند بلکه با استراتژی جدید حتی سقف تولید نفت برداشته می شود تا با افزایش بیشتر عرضه، زمانی که بازار خود نیز از عرضه زیاد اشباع شده است، شاهد کاهش بیشتر قیمت نفت و بی کفایتی مسئولان نفتی باشیم. مسئولینی که تخصص را به کنار گذاشته و تبعات تمام ضعف های خود و توطئه های امریکا را به گردن دولت قبل می اندازند.

مسئولین نفتی دولت یازدهم به راحتی این اجازه را به عربستان داده اند تا بتواند دست به تغییر ماهیت اوپک زند. اوپک که ماهیت ۵۵ ساله آن تعهد به بررسی بازار در کوتاه‌مدت و میان‌مدت بود، با برداشته شدن لفظ کوتاه‌مدت در بیانیه اخیر و عدم وجود سقف ماهیت قبلی خود را از دست داده است تا با منفعل شدنش، زمینه برای نفوذ بیشتر عربستان و امریکا در بازار نفت فراهم گردد.